Pijnlijke of gezwollen teelballen

Raadpleeg een arts bij pijn of zwellingen aan de teelbal of het scrotum. Ervaar je een plotse, scherpe pijn, ga dan naar de spoeddienst.

Teelbaltorsie

De teelbal kan gedraaid zitten om zijn eigen as. Je ervaart dan:

• ernstige, scherpe pijn in de teelbal
• haast onmogelijk om aanraking van de teelbal te verdragen
• soms ook misselijkheid, koorts, braken

Dit kan spontaan gebeuren en bv. 's nachts beginnen. Maar het kan ook overdag optreden, bv. na een fysieke inspanning. In een gedraaide teelbal is er geen bloedtoevoer meer en ontstaat er een zuurstoftekort. Daarom moet je hiervoor zo snel mogelijk medische hulp zoeken.

De teelbal zal uiterlijk binnen 6 uur teruggedraaid moeten worden. Zoniet kan de teelbal beschadigd geraken en zelfs afsterven.

Liesbreuk

Bij een liesbreuk glijdt het buikvlies voor een deel in het lieskanaal. Een liesbreuk die al vergevorderd is, kan tot in de balzak uitstulpen.

Symptomen zijn:

• zwelling (bobbel) in de liesstreek
• pijn in de liesstreek en balzak
• stekend gevoel
• uitstulping in de balzak

In ernstige gevallen glijdt ook een stukje van de darmen mee in de uitstulping. Er is dan ook vaak sprake van misselijkheid, buikpijn en braken. Indien dit stukje darm afgekneld raakt wordt de liesbreuk zeer pijnlijk en moet deze met spoed behandeld worden. 

Blessure

Een slag op de teelballen kan pijnlijk zijn, met buikpijn en een wee gevoel als gevolg. Dit soort pijn ontstaat bv. ten gevolge van:

• een klap in de genitale zone bij bv. contact- en balsporten
• een trap in het kruis
• een ongelukkige val, bv. bij het fietsen 

Door de ballen af te koelen kan je meestal de pijn verlichten. Houdt de pijn aan, ga dan naar een arts.

Waterbreuk

Bij een waterbreuk of hydrocoele bevindt er zich water in het vlies rondom de teelbal. Men spreekt ook van een vergrote balzak. Mogelijke symptomen zijn:

• gezwollen balzak: soms aan beide zijden, soms enkel aan één kant
• balzak voelt zacht aan
• vaak geen pijn

Deze aandoening komt vooral voor bij baby's en is dan aangeboren. De behandeling bestaat uit een heelkundige ingreep, op de gepaste leeftijd.

Een waterbreuk kan ook op latere leeftijd ontstaan, vooral bij zestigplussers. Behandeling bij volwassenen is niet nodig, tenzij de zwelling klachten met zich meebrengt.

Spatader op teelbal

Spataders rond de zaadbal (varicocoele) komen voor bij ongeveer 15% van alle mannen. Meestal worden ze bij toeval ontdekt, bv. bij het medisch schooltoezicht. Deze spataders doen zich voornamelijk voor op de linkerteelbal, maar ze kunnen ook op de andere of beide testikels optreden. Er is sprake van:

• zichtbare aders op de teelbal
• vaak geen pijn
• soms wel een drukkend en onaangenaam gevoel in de balzak
• balzak voelt zwaar aan vooral bij warme temperaturen (warm weer, warm baden, bij het sporten)

Dit probleem wordt vaak pas duidelijk tijdens de puberteit als de teelbal begint te groeien.

Omdat de temperatuur in de omgeving van de teelbal verhoogt, kan de vruchtbaarheid van de man verminderen. Dit zou bij 20 tot 40% van de mannen met dit type van spataders het geval zijn. Ook is de getroffen teelbal soms wat kleiner dan de andere. 

Een heelkundige correctie is altijd aangewezen. Het gaat om een eenvoudige ingreep die zeer goede resultaten geeft, zonder risico op complicaties. 

Bijbalontsteking - teelbal ontsteking

Een bijbalontsteking is een ontstekingsreactie door een virus of bacterie in de bijbal. Duizenden verschillende soorten ziektekiemen kunnen een bijbalontsteking veroorzaken, waaronder soa's.

Het sperma wordt bewaard in de bijbal, waar het een laatste rijpingsproces ondergaat. Als gevolg van een infectie kan de functie van de bijbal verstoord raken, waardoor de zaadballen opzwellen. Dit is dan meteen ook het meest opvallende teken van bijbalontsteking.

Symptomen zijn:

• gezwollen en pijnlijke teelballen
• rode balzak die warm aanvoelt
• pijn bij het plassen

Een bacteriële infectie kan genezen worden met antibiotica.

Een ontsteking van de teelbal werd vroeger nog veroorzaakt door het bofvirus. Ten gevolge van de systematische vaccinatie hiertegen in ons land, komt dit bijna niet meer voor.

Bijbalcyste

De bijbal bestaat uit een heleboel kleine buisjes. Deze buisjes kunnen verwijd geraken. Er ontstaan dan holtes waarin zich zaadcellen kunnen ophopen. We spreken in dit geval van een zaadcyste of spermatocoele. Dit soort cystes komt vooral voor bij veertigplussers. Je hebt:

• meestal geen klachten bij kleine cystes
• soms pijn die uitstraalt tot in de liezen
• bij grote cystes: kunnen 'in de weg zitten' of erg zichtbaar worden

Doorgaans blijven de cystes klein en is er geen behandeling nodig. Bij pijn of hinder kan een operatie wel aangewezen zijn.

Prostaatproblemen

Prostaatpijn 

Een geïrriteerde prostaat kan pijn veroorzaken. De prostaat is niet ontstoken maar je hebt wel last van:

• bekkenpijn: pijn in een ruim gebied oa. in de penis, teelballen, de onderrug, de liezen, tussen balzak en anus 
• aandrang om dikwijls te gaan plassen
• moeilijk kunnen starten met plassen, flauwe plasstraal, nadruppelen
• branderig gevoel bij het plassen

Prostaatpijn komt bij mannen van verschillende leeftijden voor. Soms is er een verband met spanning van de bekkenbodemspieren. Ook de levensstijl kan invloed hebben.

Prostatitis

Klachten bij een ontsteking van de prostaat zijn de volgende:

• pijn in de onderbuik en lies
• branderig gevoel tussen anus en scrotum
• zelfde plasproblemen als bij prostaatpijn (maar meestal erger)
• pijn bij het klaarkomen
• pijn komt in golven

Een soa die niet of laattijdig wordt behandeld kan een opstijgende infectie geven, en tot een prostaatontsteking leiden. 

Raadpleeg een arts als je last hebt van één van deze klachten.

Balkanker

Teelbalkanker is zeldzaam en komt vooral voor bij mannen tussen 15 en 35 jaar. Voer regelmatig een zelfonderzoek uit.  

Wanneer de teelbal groter wordt en hard of onregelmatig aanvoelt, of je een knobbeltje voelt, ga dan voor verder onderzoek naar een arts. Ben je er op tijd bij, dan is teelbalkanker vrij makkelijk te verhelpen. 

Blauwe ballen

Als je een hele tijd heel opgewonden bent, maar niet kan klaarkomen, dan kunnen je ballen een pijn uitstralen die in je hele onderbuik te voelen is. 

Deze pijn noemen we 'blauwe ballen' (blue balls). Bij opwinding stroomt er immers bloed naar de balzak waardoor deze een wat blauwe kleur krijgt. Blauwe ballen zijn een soort van kramp in de spiertjes rond de zaadleiders in de bijbal.

De pijn gaat na een tijdje vanzelf over. Ook een ejaculatie zal de pijn doen verdwijnen.