- Inspuiting met kunstmatig gemaakt vrouwelijk geslachtshormoon
- Je krijgt om de 3 maanden een inspuiting
- Je menstruatie kan je niet zelf regelen
- Geen bescherming tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s)
Vergelijk de prikpil met de pil
Betrouwbaarheid
Prijs ouder dan 25
€ 35 - € 120 per jaar
Prijs jonger dan 25
€ 4 - € 120 per jaar
Lees alles over de prikpil
Wat is de prikpil?
De prikpil is een injectie met een soort progestageen. Meer bepaald met medroxyprogesteronacetaat. Progestageen is een kunstmatig hormoon, vergelijkbaar met het natuurlijke vrouwelijk geslachtshormoon progesteron.
Eén prik beschermt je 3 maanden lang tegen zwangerschap.
Hoe werkt de prikpil?
- Door het hormoon krijg je geen eisprong meer.
- Zaadcellen geraken niet meer door het slijm van de baarmoederhals.
- Een bevruchte eicel kan zich niet in de slijmvliesbekleding van de baarmoeder nestelen.
Waar kan ik de prikpil kopen?
De prikpil is alleen verkrijgbaar bij de apotheek. Je hebt een voorschrift van de dokter nodig.
Ga langs bij je huisarts of gynaecoloog. Die bekijkt met jou of de prikpil het beste anticonceptiemiddel is voor jou.
Met het voorschrift van de dokter haal je de prikpil bij de apotheek. De prikpil is verkrijgbaar onder de merknamen Depo Provera en Sayana. Wat is het verschil tussen die twee merken? De manier van inspuiten. Lees hieronder meer over het verschil.
Hoe de prikpil toedienen of injecteren?
De prikpil kan op 2 manieren toegediend worden. Meestal gebeurt het door een dokter, verpleegkundige of andere medisch zorgverlener. In overleg met je arts kan je het ook zelf leren.
Depo Provera: injectie in de spier
- In bilspier of bovenarm
- Dit is de meest voorgeschreven prikpil.
Sayana: injectie onder de huid
- In de buik of het bovenste deel van de dij.
- Deze prikpil wordt alleen voorgeschreven als andere anticonceptie minder geschikt is. Bijvoorbeeld bij personen met overgewicht.
Starten met de prikpil
De allereerste prik gebeurt het best in de eerste 5 dagen van je menstruatie. Dan ben je meteen beschermd.
Je kan ook op een ander moment starten. Maar gebruik dan de eerste 7 dagen naast je prikpil ook een condoom als je seks hebt. Pas na 7 dagen ben je beschermd.
Injectie om de 3 maanden
Daarna ga je om de 3 maanden naar je huisarts of gynaecoloog voor een nieuwe prik. Of je geeft jezelf een nieuwe prik. Na elke prik ben je opnieuw 3 maanden beschermd tegen zwangerschap.
Prijs?
De meest voorgeschreven prikpil, Depo Provera, kost € 8 voor 3 maanden. Ben je jonger dan 25, dan betaal je maar € 1.
De andere versie van de prikpil, Sayana, kost € 30. Bij Sayana is er geen vergoeding voor -25 jarigen.
Hoe betrouwbaar is de prikpil?
Als je om de 3 maanden een nieuwe injectie zet of laat zetten, is de prikpil zeer betrouwbaar.
In de praktijk blijkt dat ongeveer 6 op 100 vrouwen per jaar zwanger worden terwijl ze de prikpil gebruiken.
Hoe beoordeelt Sensoa de betrouwbaarheid van anticonceptie?
Sensoa kijkt vooral naar het gebruik van anticonceptie in het dagelijkse leven, mét mogelijke gebruikersfouten, ook wel 'typisch gebruik'. Typisch gebruik of 'typical use' is dus meer zoals in het echt dan 'perfect gebruik'. ‘Perfect gebruik' of 'perfect use’ betekent: zoals het anticonceptiemiddel gebruikt wordt in studies en onderzoeken, dus zonder fouten. We baseren ons daarvoor op het wetenschappelijk onderzoek van James Trussell.
Voor- en nadelen van de prikpil
Voordelen
- Heel discrete methode. Je partner of omgeving hoeft niet te weten dat je anticonceptie gebruikt.
- De prikpil is voor de meeste vrouwen heel goedkoop.
- Je hoeft er maar om de 3 maanden aan te denken.
- Na meestal 3 tot 6 maanden is er minder bloedverlies. Op langere termijn valt de menstruatie volledig stil.
Nadelen
- Ben je jonger dan 18 jaar? Dan is de prikpil niet geschikt als anticonceptie. Omdat je menstruatiecyclus vaak nog niet regelmatig is en omdat je botten nog niet volgroeid zijn.
- Ben je ouder dan 45 jaar? Ook dan is de prikpil niet geschikt. De prikpil geeft een licht verhoogd risico op osteoporose of broze botten.
- In het begin kan je last hebben van onregelmatig, licht bloedverlies.
- Als je bijwerkingen hebt, kan je die niet zomaar stoppen. De hormonen blijven drie maanden in je bloed.
- Er is 10 procent kans op afname of toename van je gewicht.
- De hormonen blijven enige tijd in je lichaam. De prikpil is dus minder interessant als je op korte termijn zwanger wil worden.
- De prikpil beschermt niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Gebruik dus ook een condoom als je met een nieuwe partner vrijt. Doe een soa-test bij je huisarts voor je zonder condoom vrijt.
- Lees meer over de invloed van anticonceptie met hormonen op je gezondheid.
Veelgestelde vragen
Welk effect heeft de prikpil op botontkalking?
Door de prikpil verlaagt de hoeveelheid oestrogenen in je bloed. Als je de prikpil 2 jaar of langer na elkaar gebruikt, kunnen je botten daardoor brozer worden. Dat heet botontkalking of osteoporose.
Volgens onderzoek gaat het om een beperkt en tijdelijk effect. Stop je met de prikpil, dan herstelt de kwaliteit van je botten. De tijdelijke osteoporose is ook niet zo ernstig. Personen die de prikpil gebruiken, hebben niet meer botbreuken dan anderen.
Toch zijn er twee groepen waarover dokters wat meer bezorgd zijn: personen jonger dan 18 jaar en ouder dan 45 jaar.
- Jonger dan 18 jaar? Je botten zijn nog niet volledig ontwikkeld. Langdurig gebruik van een prikpil kan dan meer gevolgen hebben.
- Ouder dan 45 jaar? Er zijn bijkomende risico’s op osteoporose.
Ben je jonger dan 18 jaar of ouder dan 45 jaar? Bespreek de voor-en nadelen van de prikpil met je huisarts of gynaecoloog.
Heb je osteoporose of loop je een verhoogd risico? Dan kan je de prikpil niet gebruiken.
Kan ik zomaar stoppen met de prikpil?
Ja. Je kan met de prikpil stoppen wanneer je maar wil. Denk er wel aan dat het hormoon altijd 3 maanden na inspuiting blijft werken als anticonceptiemiddel.
Kan ik meteen zwanger worden als ik stop met de prikpil?
Meestal niet. Het kan een tijdje duren voor je zwanger wordt als je stopt met de prikpil. Je normale vruchtbaarheid keert pas terug wanneer het effect van de laatste injectie volledig is uitgewerkt.
Hoelang dat duurt, verschilt per persoon en wordt niet bepaald door hoelang je de prikpil gebruikt hebt. Meestal is de prikpil vijf tot zes maanden na de laatste injectie uitgewerkt.
Ga ik dikker worden van de prikpil?
Dat kan. Een vaak voorkomende bijwerking van de prikpil is een verandering in lichaamsgewicht. Dat kan zowel een toename als afname zijn. Maar een toename komt vaker voor.
Gemiddeld komen mensen 3 kilogram bij in de eerste 2 jaar dat ze de prikpil gebruiken.
Heeft de prikpil invloed op je libido?
Meer of minder zin in seks hangt af van heel wat zaken. Hormonen hebben maar een beperkt effect. Het is mogelijk dat je meer of minder zin hebt door de prikpil, maar dat komt niet vaak voor.
Beschermt de prikpil onmiddellijk tegen zwangerschap?
Ben je met de prikpil gestart tijdens de eerste vijf dagen van je menstruatie? Dan ben je onmiddellijk beschermd.
Ben je op een andere dag gestart? Dan moet je 7 dagen een condoom gebruiken voordat je beschermd bent tegen zwangerschap.
Heeft de prikpil invloed op mijn menstruatiecyclus?
Meestal heeft de prikpil een tijdelijke invloed op je menstruatiecyclus. Je kan last hebben van onregelmatig bloedverlies.
Dit is een tijdelijke bijwerking. Na 12 maanden gebruik van de prikpil heeft 60 procent van de gebruikers weinig tot geen bloedverlies meer.
Kan ik zelf mijn bloedingen regelen met de prikpil?
Nee. De prikpil heeft geen ‘stopweek’. Je kan je bloedingen dus niet overslaan, verschuiven of uitstellen.