Vergelijk de pil met de pleister en de vaginale ring

Betrouwbaarheid

Betrouwbaar

Prijs ouder dan 25

€ 28 - € 140 per jaar

Prijs jonger dan 25

€ 0 - € 100 per jaar

de pil

Wat is de pil? 

De combinatiepil of anticonceptiepil, kortweg 'de pil', is een klein pilletje dat hormonen bevat. Die hormonen zorgen ervoor dat je niet zwanger wordt.

Er bestaan verschillende soorten pillen.

Vaak gevraagde pillen behoren tot de 3de en 4de generatie. Die pillen zijn vaak ook het duurst.

Welke pil je het best neemt, bepaal je samen met je dokter.

Hoe werkt de pil?

De pil bevat 2 kunstmatige hormonen: oestrogeen en progestageen.

Die hormonen zorgen ervoor dat:

  • Er geen eisprong meer plaatsvindt.
  • Zaadcellen niet meer door het slijm van de baarmoederhals geraken.
  • Een bevruchte eicel zich niet in de slijmvliesbekleding van de baarmoeder kan nestelen.

Als je ze correct gebruikt, maakt de pil het dus zo goed als onmogelijk om zwanger te worden.

Welke soorten pillen zijn er?

Soorten pillen: éénfasepillen of meerfasenpillen

De meeste pillen zijn éénfasepillen, dat wil zeggen dat iedere pil dezelfde hoeveelheid hormonen bevat.

Daarnaast bestaan er twee- en driefasenpillen waarbij de hoeveelheid hormonen wisselt per week. De pillen in week 1, 2 en/of 3 bevatten telkens een andere hoeveelheid hormonen.

Eénfasepillen en meerfasenpillen zijn even betrouwbaar.

 

4 generaties pillen

De pil wordt ook ingedeeld in generaties, naargelang het soort progestageen dat de pil bevat:

  • Eerste generatie pillen zijn pillen met noresthisteron.
  • De tweede generatie bevatten levonorgestrel.
  • De derde generatie pillen bevatten desogestrel, gestodeen en norgestimaat.
  • Recenter zijn er ook vele pillen met drosperinone: soms worden die aangeduid als vierde generatie.

Tegenwoordig schrijven dokters eerste generatie pillen en hoog-gedoseerde tweede generatie pillen niet meer voor, tenzij in heel uitzonderlijke gevallen.

Tot welke generatie hoort mijn pil?

Waar kan ik de pil kopen? 

De pil is alleen verkrijgbaar bij de apotheek, op doktersvoorschrift. Ga langs bij je huisarts of gynaecoloog. Die bekijkt met jou of de pil het beste anticonceptiemiddel is voor jou.

De dokter kan je een specifieke soort pil voorschrijven. Vraag ook naar de kostprijs van de pil die je dokter wil voorschrijven. De prijzen variëren nogal en dure pillen zijn niet noodzakelijk beter geschikt voor jou.

Meestal controleert de dokter ook je bloeddruk, maar een gynaecologisch onderzoek is niet nodig.

Met het voorschrift van de dokter haal je de pil bij de apotheker.

Na 3 tot 6 maanden ga je opnieuw langs bij je huisarts of gynaecoloog om je bloeddruk te controleren en eventuele bijwerkingen op te sporen. Vanaf dan volstaat voor de meeste vrouwen een jaarlijks bezoek aan je dokter of gynaecoloog.

Hoe gebruik ik de pil?

Pilstrip met 21 pillen
Pilstrip met 21 pillen

De pil neem je dagelijks in op hetzelfde tijdstip. Je neemt elke dag 1 pil, tot de strip op is. De meeste strips bevatten 21 of 22 pillen. Andere bevatten er 28.

Strips met 21 of 22 pillen

Als je strip 21 of 22 pillen bevat, stop je wanneer de strip op is. Je neemt dan één week geen pil in, vandaar de term 'stopweek'. Dit bekent dat je 21 of 22 dagen hormonen neemt en dan maximum 6 of 7 dagen stopt. In die dagen neem je geen hormonen in. En daardoor krijg je een bloeding. Na precies 6 of 7 dagen eindigt de stopweek en start je opnieuw met een nieuwe strip, ook als je dan nog bloedt.

Je kan ook de stopweek overslaan en onmiddellijk met een nieuwe strip starten, bijvoorbeeld wanneer je op reis gaat. Je zal dan geen bloeding krijgen.

Als je de pil doorneemt, las je best elke drie maanden een stopweek van maximum 7 dagen in. Als je de pil langer dan 3 maanden wil doornemen, overleg dit dan eerst met je arts: niet elke pil is hiervoor immers geschikt. Je last ook best een stopweek in van maximum 7 dagen als je een doorbraakbloeding krijgt.

Strips met 28 pillen

Als je een strip hebt met 28 pillen hebt, dan heb je geen stopweek. Deze pillen bevatten een deel actieve pillen aangevuld met een aantal placebo pillen. Er is een langere periode waarbij je hormonen inneemt maar ze zijn lager gedoseerd. Daarna neem je een aantal placebo pillen. Hierdoor heb je geen stopperiode meer.

De kans op het vergeten van een nieuwe strip is ook veel lager. Je gaat na een strip onmiddellijk door met een nieuwe strip.

Dagelijks gebruik

Je moet de pil elke dag innemen, ook als je geen seks hebt. Alleen een pil innemen op de dagen dat je seks hebt, is absoluut niet betrouwbaar.

Starten met de pil

Als je voor het eerst met de pil start, neem je de pil op de eerste dag van je menstruatie. Je bent dan onmiddellijk beschermd tegen zwangerschap.

Je kan ook op een ander moment starten. Maar gebruik dan de eerste 7 dagen naast je pil ook een condoom als je seks hebt. Pas nadat je 7 dagen de pil correct hebt ingenomen, ben je beschermd tegen zwangerschap.

Prijs?

Het is moeilijk om precies te zeggen hoeveel de pil kost. Er bestaan veel soorten anticonceptiepillen en ze verschillen sterk in prijs.

Voor sommige merken is er een (gedeeltelijke of volledige) terugbetaling door de ziekteverzekering.

Daarnaast krijg je bij sommige ziekenfondsen een extra tegemoetkoming als je anticonceptie koopt. Het gaat vaak om een jaarlijkse tegemoetkoming. Vraag naar de voordelen en voorwaarden bij jouw ziekenfonds.

Ben je jonger dan 25? Dan krijg je in België een korting van € 3 per maand op de meeste anticonceptie. Je krijgt die korting als je voorbehoedsmiddelen koopt in de apotheek. Sommige pilmerken zijn dan zelfs gratis.

Van sommige pillen is er ook een generieke of generische variant beschikbaar. Die hebben dezelfde samenstelling als de bekende merken maar zijn goedkoper.

De meeste merken hebben verpakkingen voor 3, 9 of 13 menstruatiecyclussen. De jaarverpakkingen zijn meestal goedkoper. Als je tevreden bent met je pil en ze nog een tijd wil nemen, kan je aan je dokter een voorschrift voor een jaar vragen.

Hoe betrouwbaar is de pil?

Als je ze zorgvuldig en correct gebruikt, is de pil een betrouwbaar anticonceptiemiddel.

In de praktijk blijkt dat ongeveer 9 op 100 vrouwen per jaar zwanger worden terwijl ze de pil gebruiken.

De pil is niet of minder betrouwbaar als je ze vergeet of te laat inneemt, en in combinatie met sommige geneesmiddelen.

  • Heb je moeten overgeven binnen de 2 uur na het innemen van je pil? Neem dan een nieuwe pil uit een reservestrip.
  • Sint-Janskruid en sommige geneesmiddelen kunnen de werking van de pil verminderen. Herinner je dokter eraan dat je de pil gebruikt zodat hij of zij daar rekening mee kan houden bij het voorschrijven van geneesmiddelen.
  • Antibiotica hebben geen effect op de werking van de pil, met uitzondering van enkele specifieke producten die gebruikt worden bij de behandeling van tuberculose.
  • Ben je 1 of meerdere pillen vergeten? Lees wat je moet doen als je de pil vergeten bent.

Voor de indeling van de anticonceptiemiddelen baseren we ons op de studie van James Trussell. We hanteren de ‘typical use’ cijfers aangezien deze rekening houden met mogelijke gebruikersfouten en een typisch gebruik voorstellen (Trussell, 2011).

Voor- en nadelen van de pil

Voordelen

  • Je krijgt door de pil een heel regelmatige cyclus.
  • Je kan ook zelf je cyclus regelen (menstruatie overslaan of uitstellen). 
  • Door de pil worden je bloedingen vaak minder pijnlijk. Je verliest ook minder bloed.
  • Als je stopt met de pil, kan je in theorie onmiddellijk daarna zwanger worden.

Nadelen

  • Je moet de pil elke dag op hetzelfde tijdstip kunnen innemen. De pil is daarom minder geschikt als je een onregelmatig leven hebt of vergeetachtig bent.
  • Je mag de pil niet gebruiken als je borstvoeding geeft.
  • De pil is niet handig als je omgeving of partner niet mag weten dat je anticonceptie neemt. Want dan moet je de pilstrip verbergen.
  • De eerste maanden kan je last hebben van tijdelijke nevenwerkingen zoals misselijkheid, hoofdpijn, gespannen borsten, doorbraakbloedingen of stemmingswisselingen. Dat komt doordat je lichaam moet wennen aan de hormonen. De bijwerkingen verdwijnen meestal spontaan. Als dat niet zo is, vraag dan bij je huisarts om een pil met een andere samenstelling.
  • De pil beschermt niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Gebruik dus ook een condoom als je met een nieuwe partner vrijt. Doe een soa-test bij je huisarts voor je zonder condoom vrijt.
  • De pil is niet geschikt als je ouder bent dan 35 en roker bent. Je hebt dan een verhoogde kans op trombose, aderverkalking en hart- en vaatziekten.
  • Ook voor vrouwen ouder dan 40 jaar (die niet roken) is de pil minder geschikt.
  • Het risico op trombose is hoger bij pillen van de derde- en vierde generatie.

Veelgestelde vragen

Wat moet ik doen als ik een pil vergeten ben?

Wat je moet doen als je de pil vergeten bent, hangt af van hoeveel pillen je vergeten bent en in welke week (1, 2 of 3).

Meer informatie: pil vergeten, wat nu?

Niet genoeg pillen mee op vakantie? Pillen verloren op vakantie?

Als je je gewone merk niet kan kopen, kan je zonder problemen overschakelen op een ander merk. Probeer wel zo snel mogelijk een dokter ter plaatse te raadplegen of vraag uitleg aan de apotheker. Zorg dat je het merk en type van je pil kent. Of neem gewoon het doosje of de bijsluiter mee van de pil die je nu neemt.

Kan ik toch zwanger zijn hoewel ik tijdens de stopweek een bloeding heb?

Ja, uitzonderlijk kan dit. Als je de pil fout gebruikt hebt, kan je zwanger worden. Je kan dan toch een bloeding krijgen tijdens je stopweek.

De bloedingen die je hebt als je de pil gebruikt zijn namelijk geen echte menstruaties.

Lees er meer over in: Kan ik mijn menstruatie hebben en toch zwanger zijn?

Is de pil slecht voor mijn gezondheid?

Sommige vrouwen zijn bezorgd dat de hormonen in de pil een impact kunnen hebben op hun gezondheid. De pil geeft inderdaad een licht verhoogd risico op een aantal aandoeningen. Maar dat risico is klein en hangt ook af van een aantal persoonlijke risicofactoren.

Meer informatie: welk effect hebben de hormonen van de pil op je gezondheid?

Verdik je van de pil?

Sommige vrouwen denken dat ze dikker worden door de pil. Maar het is niet wetenschappelijk bewezen dat de pil je gewicht beïnvloedt.

Bij een klein aantal vrouwen zorgt het progestageen er wel voor dat er meer vocht wordt opgehouden, waardoor je gewicht een kilootje hoger kan liggen dan in de periode voor de pil. Bij sommigen is dit zo uitgesproken dat ze zelfs elke maand in de pilvrije periode terug even afvallen. Sowieso verdwijnt dit extra kilootje water als je stopt met de pil.

Twijfel je, raadpleeg dan je dokter. Die kan je een pil met een andere samenstelling voorschrijven of een ander anticonceptiemiddel aanraden.

Heeft de pil invloed op je libido?

Libido hangt af van heel wat factoren, hormonen hebben maar een klein effect. Sommige vrouwen die de pil nemen krijgen een hoger libido, anderen net een verminderd libido.

Als je voelt dat de pil je libido beïnvloedt, raadpleeg dan je dokter. Die kan je een pil met een andere samenstelling voorschrijven of een ander anticonceptiemiddel aanraden.

Beschermt de pil onmiddellijk tegen zwangerschap?

Ben je met de pil gestart op de eerste dag van je menstruatie? Dan ben je onmiddellijk beschermd.

Ben je op een andere dag gestart? Dan moet je de eerste 7 dagen naast je pil ook een condoom gebruiken. Je moet de pil 7 dagen correct innemen voordat je beschermd bent tegen zwangerschap.

Beschermt de pil ook tijdens de stopweek?

Ja. De pil werkt niet alleen op de dagen dat je ze slikt, maar ook tijdens de stopweek. Dat geldt wel alleen als je de pil correct gebruikt.

Klopt het dat de pil helpt tegen acné?

Er zijn pillen op de markt die inderdaad een effect hebben op acné, meer bepaald de pillen met drospirenone (ook vierde generatie pillen genoemd). Diane35® is een anti-acnémiddel dat vroeger ook als anticonceptiepil werd gebruikt. Dit medicijn bestaat ondertussen op de markt onder andere merknamen.

Gezien het verhoogd risico op trombose raden artsen langdurig gebruik van deze pillen af.

Langdurig gebruik van de pil, kan dat kwaad?

Er zijn geen aanwijzingen dat langdurig gebruik van de pil ongezond zou zijn. De pil verhoogt licht het risico op bepaalde aandoeningen zoals trombose, maar beschermt dan weer tegen een hele reeks andere aandoeningen zoals baarmoederkanker. Als je alle risico’s en beschermende effecten optelt, is het uiteindelijk waarschijnlijk zelfs iets gezonder om wel de pil te nemen dan om ze niet te nemen. Maar de verschillen zijn erg klein.

Kan ik zomaar stoppen met de pil?

Ja. Je kan op elk moment stoppen met de pil. Je bent dan wel meteen niet meer beschermd tegen zwangerschap.