Het hormonaal implantaat

Wat is een hormonaal implantaat?

Een hormonaal implantaat is een staafje zo groot als een lucifer: 4 centimeter lang en 2 milimeter dik. Het staafje is gemaakt van soepel plastic.

Andere namen zijn anticonceptiestaafje, hormoonstaafje of staafje.

Hoe werkt een hormonaal implantaat?

Een dokter plaatst het staafje onder de huid in je bovenarm. Daar geeft het 3 jaar lang een kleine hoeveelheid etonogestrel af. 

Etonogestrel is een soort progestageen: een kunstmatig vrouwelijk geslachtshormoon dat vergelijkbaar is met progesteron. Dat hormoon zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt:

• Je hebt geen eisprong meer.
• Zaadcellen geraken niet meer door het slijm van de baarmoederhals.
• Een bevruchte eicel kan zich niet in de baarmoeder nestelen.

Hoe wordt een hormonaal implantaat geplaatst?

Je gaat tijdens de eerste 5 dagen van je menstruatie naar de huisarts of gynaecoloog. Die plaatst het staafje onder plaatselijke verdoving:

• Aan de binnenkant van je bovenarm
• Vlak onder de huid
• In je linkerarm als je rechtshandig bent, of omgekeerd

Gebruikte je voordien een andere vorm van anticonceptie? Vraag dan eerst aan je arts wanneer je het staafje best laat plaatsen.

Hormonaal implantaat: wanneer en hoe verwijderen?

Na 3 jaar ga je terug en laat je het oude staafje vervangen door een nieuw implantaat.

Het verwijderen gebeurt onder plaatselijke verdoving.

• De dokter maakt een sneetje van enkele millimeters groot in je huid en verwijdert het implantaat.
• Normaal gezien doet het verwijderen geen pijn.

Je kan het implantaat ook eerder laten verwijderen als je dat wil. Laat je het implantaat verwijderen zonder een nieuw te plaatsen? Dan kan je onmiddellijk zwanger worden.

• Wil je niet zwanger worden? Kies een andere vorm van anticonceptie.
• Wil je wel zwanger worden? Bereid je dan goed voor. Begin al met foliumzuur nemen voordat je het staafje laat verwijderen.

Hoe gebruik je een hormonaal implantaat?

Als de dokter het staafje geplaatst heeft, ben je klaar. Vanaf dan hoef je niets meer te doen.

Enkele tips:

• Controleer of je het staafje voelt zitten.
• Hou de datum bij van de plaatsing. Zo weet je wanneer het staafje verwijderd moet worden. Het staafje beschermt je 3 jaar.
• Hou rekening met je lichaamsgewicht. Weeg je iets meer? Dan kan de anticonceptieve werking in het derde jaar minder goed zijn. Bespreek dit met je arts: misschien is het nodig het staafje eerder te vervangen.

Prijs?

• Ben je jonger dan 25? Dan krijg je in België een korting van € 3 per maand op de meeste anticonceptie. Je krijgt deze korting als je voorbehoedsmiddelen koopt in de apotheek. Hierdoor kost het hormonaal implantaat € 36 voor 3 jaar.
• Ben je 25 jaar of ouder en heb je recht op een verhoogde tegemoetkoming? Dan krijg je nog altijd de korting van € 3 per maand.
• Ben je 25 jaar of ouder en heb je geen recht op een verhoogde tegemoetkoming? Dan betaal je het volledige bedrag.

Bij sommige ziekenfondsen krijg je een extra tegemoetkoming als je anticonceptie koopt. Vraag ernaar bij je ziekenfonds.

Hoe betrouwbaar is het hormonaal implantaat?

Het hormonaal implantaat is zeer betrouwbaar. Als 2.000 vrouwen gedurende één jaar het hormonaal implantaat gebruiken, wordt er ongeveer één vrouw zwanger.

Hoe beoordeelt Sensoa de betrouwbaarheid van anticonceptie? 

Sensoa kijkt vooral naar het gebruik van anticonceptie in het dagelijkse leven, mét mogelijke gebruikersfouten, ook wel 'typisch gebruik'. Typisch gebruik of 'typical use' is dus meer zoals in het echt dan 'perfect gebruik'. ‘Perfect gebruik' of 'perfect use’ betekent: zoals het anticonceptiemiddel gebruikt wordt in studies en onderzoeken, dus zonder fouten. We baseren ons daarvoor op het wetenschappelijk onderzoek van James Trussell.

Voor- en nadelen van het implantaat

Voordelen

• Zeer betrouwbaar.
• Je hoeft maar om de 3 jaar met je anticonceptie bezig te zijn.

Nadelen

• De eerste weken na het inbrengen van het implantaat kan je last hebben van bijwerkingen. Zoals: acne, hoofdpijn, duizeligheid en gezwollen borsten. Dat komt omdat de afgifte van het hormoon dan een beetje hoger is en je lichaam eraan moet wennen.
• Met het hormonaal implantaat kan je je menstruatie niet uitstellen of vervroegen.
• Je menstruatie kan veranderen. Je kan bijvoorbeeld onregelmatige bloedingen krijgen of last hebben van tussentijds bloedverlies. Ook de hoeveelheid en de duur van je bloedingen kan veranderen. Na zes maanden vinden 80 à 90% van de vrouwen het bloedingspatroon aanvaardbaar.
• Je kan het staafje door de huid heen voelen zitten. Mag je omgeving niet weten dat je anticonceptie gebruikt? Dan is het hormonaal implantaat minder interessant.
• Het hormonaal implantaat beschermt niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's). Gebruik dus ook een condoom als je met een nieuwe partner vrijt. Doe een soa-test bij je huisarts voor je zonder condoom vrijt.

Veelgestelde vragen