Het hormonaal implantaat

Wat is een hormonaal implantaat?

Een hormonaal implantaat (of anticonceptiestaafje) is een staafje zo groot als een lucifer. Het is gemaakt van flexibel plastic dat een dokter onder de huid in je bovenarm plaatst. Daar geeft het 3 jaar lang een kleine hoeveelheid vrouwelijk geslachtshormoon af. Dat hormoon belet dat je zwanger kan worden.

Hoe werkt een hormonaal implantaat?

Het hormonaal implantaat geeft dagelijks een constante kleine hoeveelheid etonogestrel af, een kunstmatig vrouwelijk geslachtshormoon dat vergelijkbaar is met het natuurlijke hormoon progesteron. Dat zorgt ervoor dat:

• Je geen eisprong meer hebt.
• Zaadcellen niet meer door het slijm van de baarmoederhals geraken.
• Een bevruchte eicel zich niet in de slijmvliesbekleding van de baarmoeder kan nestelen.

Hoe wordt een hormonaal implantaat geplaatst?

Je gaat tijdens de eerste 5 dagen van de menstruatie naar de huisarts of gynaecoloog. Die plaatst het staafje onder lokale verdoving vlak onder de huid van de binnenkant van de bovenarm. Na 3 jaar ga je terug en laat je het oude staafje vervangen door een nieuw.

Als je voordien een andere vorm van anticonceptie gebruikte, check dan eerst bij je arts wanneer het staafje best ingebracht wordt.

Hoe gebruik je een hormonaal implantaat?

Als de dokter het staafje eenmaal geplaatst heeft, ben je klaar. Na plaatsing moeten jij zelf en je arts het staafje wel voelen zitten. Vanaf dan hoef je niks meer te doen.

Als je last hebt van overgewicht, kan je dokter aanraden om het hormonaal implantaat eerder te laten vervangen dan na 3 jaar. Omdat de anticonceptieve werking bij zwaarlijvige vrouwen in het derde jaar minder goed kan zijn dan bij vrouwen met een normaal lichaamsgewicht.

Prijs?

Het hormonaal implantaat kost € 144. Er is geen tussenkomst door de ziekteverzekering voorzien.

Bij sommige ziekenfondsen krijg je wel een extra tegemoetkoming als je anticonceptie koopt. Het gaat vaak om een jaarlijkse tegemoetkoming. Je moet dan aan de apotheek een BVAC-attest vragen en indienen bij je ziekenfonds. Dit formulier 'bijkomende verzekering' kan je als patiënt vragen aan je apotheker. Dit attest bezorg je aan je ziekenfonds of verzekeraar opdat je geneesmiddelen vergoed krijgt. Vraag naar de voordelen en voorwaarden bij jouw ziekenfonds.

Ben je jonger dan 21? Dan krijg je in België een korting van € 3 per maand op de meeste anticonceptie. Je krijgt deze korting als je voorbehoedsmiddelen koopt in de apotheek. Hierdoor kost het hormonaal implantaat € 36 (voor 3 jaar).

Hoe betrouwbaar is het hormonaal implantaat?

Het hormonaal implantaat is zeer betrouwbaar. De kans op zwangerschap is ongeveer 0,05%. Dit wil zeggen dat als 2.000 vrouwen gedurende 1 jaar het hormonaal implantaat gebruiken, er ongeveer 1 vrouw zwanger wordt.

Voor de indeling van de anticonceptiemiddelen baseren we ons op de studie van James Trussell. We hanteren de ‘typical use’ cijfers aangezien deze rekening houden met mogelijke gebruikersfouten en een typisch gebruik voorstellen (Trussell, 2011).

Voor- en nadelen van het implantaat

Voordelen

• Zeer betrouwbaar.
• Je hoeft maar om de 3 jaar met je anticonceptie bezig te zijn.
• Nadat het hormonaal implantaat verwijderd is, kan je in theorie onmiddellijk weer zwanger worden.

Nadelen

• De eerste weken na het inbrengen van het implantaat kan je last hebben van bijwerkingen: acne, hoofdpijn, duizeligheid en gezwollen borsten. Dat komt omdat de afgifte van het hormoon dan een beetje hoger is en je lichaam er aan moet wennen.
• Je menstruatiepatroon kan veranderen. Je kan bijvoorbeeld onregelmatige bloedingen krijgen of last hebben van tussentijds bloedverlies. Ook de intensiteit en de duur van je bloedingen kan veranderen. Na zes maanden vinden 80 à 90% van de vrouwen het bloedingspatroon aanvaardbaar.
• Je kan het staafje door de huid heen voelen zitten. Als je omgeving niet mag weten dat je anticonceptie gebruikt, is het hormonaal implantaat minder interessant.
• Het hormonaal implantaat beschermt niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's). Gebruik dus ook een condoom als je met een nieuwe partner vrijt. Doe een soa-test bij je huisarts voor je zonder condoom vrijt.
• Het verwijderen of vervangen van het implantaat verloopt niet altijd even gemakkelijk.

Veelgestelde vragen