HPV is een virus dat je kan krijgen door seks. Er bestaan meer dan 100 types HPV. De meeste volwassenen hebben het virus al eens gehad.
- De meeste types van HPV hebben geen gevolgen.
- Van sommige types HPV kan je genitale wratten krijgen.
- Andere types kunnen kanker veroorzaken, bijvoorbeeld baarmoederhalskanker of peniskanker.
- De beste bescherming is vaccinatie en het uitstrijkje voor baarmoederhalskanker.
Snel naar:
Hoe kan je HPV krijgen?
De kans om HPV te krijgen is het grootst bij seks.
HPV kan je ook krijgen door ander contact. Bijvoorbeeld:
- Intiem huidcontact waarbij geslachtsdelen tegen elkaar aanwrijven
- Een handdoek of washandje delen
HPV-besmetting: gevolgen
Een besmetting met HPV verloopt meestal zonder klachten. Je merkt dus meestal niet dat je dit virus hebt.
Meestal geneest het vanzelf
Bij de meeste mensen geneest de infectie vanzelf, zoals bij een verkoudheid.
Je krijgt geen klachten.
Je kan genitale wratten krijgen
Bepaalde types van HPV zorgen voor genitale wratten. Bekendst zijn de types 6 en 11.
Denk je dat je genitale wratjes hebt? Laat je nakijken door de huisarts.
Lees meer over genitale wratten: opsporen en behandelen
Sommige types HPV kunnen kanker veroorzaken
HPV is de voornaamste oorzaak van baarmoederhalskanker.
HPV kan ook het risico vergroten op andere kankers:
- Peniskanker
- Kanker aan de vulva of vagina
- Aarskanker
- Hoofd- en keelkanker
Hoe HPV voorkomen? Vaccinatie en condoom
Vaccin tegen HPV is de beste bescherming
Zowel jongens als meisjes worden best al op jonge leeftijd gevaccineerd tegen HPV. De vaccinatie inhalen op latere leeftijd kan ook.
HPV-vaccins werken preventief. Ze voorkomen dat je bijvoorbeeld baarmoederhalskanker of genitale wratten krijgt. Maar ze zullen geen wratjes genezen.
Lees meer over het HPV-vaccin: voordelen, prijs, wanneer gratis, waar verkrijgen.
Condoom beschermt niet volledig tegen HPV
Een condoom vermindert de kans op besmetting met HPV, maar helpt niet voldoende.
- Het virus kan ook in de lies, op de schaamlippen of op de balzak voorkomen. Deze plekken kan je niet afdekken met een condoom.
- Je kan het virus ook doorgeven via de huid rondom de geslachtsdelen.
Uitstrijkje en HPV-test om baarmoederhalskanker te voorkomen
Een uitstrijkje is een onderzoek om HPV en ongezonde cellen op te sporen in de baarmoederhals. Door regelmatig te testen kan je baarmoederhalskanker voorkomen.
Wanneer is een uitstrijkje nodig?
Vanaf 25 jaar. Dat kan bij een huisarts of gynaecoloog.
Ben je tussen 25 en 29 jaar oud?
- Om de 3 jaar heb je recht op een gratis test. Je kan zelf een afspraak maken met je huisarts of gynaecoloog.
- Is het langer dan 3 jaar geleden? Dan krijg je een uitnodiging voor een gratis test. Je krijgt daarvoor een brief van het Centrum voor Kankeropsporing.
- De arts neemt een uitstrijkje
- Het labo onderzoekt het uitstrijkje eerst op ongezonde cellen. Als er ongezonde cellen zijn, wordt het uitstrijkje ook getest op HPV.
- Het uitstrijkje en het onderzoek naar ongezonde cellen is gratis. Je betaalt alleen het bezoek aan de arts.
- De test op HPV wordt enkel terugbetaald als die noodzakelijk is, dus als er ongezonde cellen zijn.
Ben je tussen 30 en 64 jaar oud? Nieuw sinds 1 januari 2025: HPV-test
- Voor jou is er een nieuwe aanpak sinds 1 januari 2025.
- Om de 5 jaar heb je recht op een gratis test. Je kan zelf een afspraak maken met je huisarts of gynaecooloog.
- Is het langer dan 5 jaar geleden? Dan krijg je een uitnodiging voor een gratis test. Je krijgt daarvoor een brief van het Centrum voor Kankeropsporing.
- De arts neemt nog steeds een uitstrijkje.
- Het labo onderzoekt het uitstrijkje meteen op types HPV die kanker zouden kunnen veroorzaken. Zo kan de arts zo precies mogelijk vaststellen of je meer risico loopt op baarmoederhalskanker.
- Wordt er HPV gevonden? Dan test het labo onmiddellijk of er ook ongezonde cellen zijn.
- De test is gratis. Je betaalt alleen het bezoek aan de arts.
Lees meer over het vernieuwde onderzoek baarmoederhalskanker
Uitstrijkje nemen: hoe verloopt het?
- De arts neemt een vaginale wisser. Dat is een soort van borsteltje.
- De vagina wordt opengehouden met een eendenbek of speculum. De arts brengt de vaginale wisser in. Dit doet geen pijn.
- De arts neemt cellen van de baarmoederhals.
- Het staal wordt in een labo onderzocht op ongezonde cellen en/of HPV.
- De uitslag krijg je meestal na 2 of 3 weken.
Wat kan je doen als je HPV hebt?
Praat met je arts over verdere behandeling en bescherming.
Een HPV-vaccin kan toch nog nuttig zijn om je te beschermen tegen andere types HPV.
Heb je momenteel een partner? Praat ook met je patner over HPV.
Veelgestelde vragen
Waarom komt HPV zo vaak voor?
HPV is vermoedelijk de meest voorkomende soa. Naar schatting tussen 70 en 80 procent van de seksueel actieve bevolking krijgt ooit een HPV-infectie.
Waarom? HPV kan je heel gemakkelijk doorgeven. Je hoeft er zelfs geen seks voor te hebben.
Vanaf je eerste partner heb je kans om het virus te krijgen. Hoe meer partners je al had, hoe groter de kans dat je besmet bent (geweest) met het virus.
Kan ik van mijn vaste partner HPV krijgen?
Ja.
Als je partner vroeger al intiem was of seks had met andere partners, bestaat de kans dat die toen besmet is geraakt met het HPV-virus. Al is dat maanden of jaren geleden.
Als mijn partner HPV of genitale wratten heeft, wil dat dan zeggen dat die onlangs is vreemdgegaan?
Neen, dat hoeft niet zo te zijn.
Je partner kan al een hele tijd HPV hebben, zonder dat die ooit klachten had. Het is een soa die heel vaak voorkomt.
Je partner kan het virus hebben opgelopen tijdens een vorige relatie. Je partner hoeft daarvoor zelfs geen seks gehad te hebben. HPV kan ook worden doorgegeven door huidcontact.