Abortus kan in België tot 12 weken zwangerschap. Dat komt overeen met 14 weken als je begint te tellen vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie.

Hoe gebeurt een abortus?

In België kan een abortus op 2 manieren: via een zuigcurettage of met de abortuspil. 

Abortuspil

Tot en met de zevende week van de zwangerschap, kan je je zwangerschap afbreken door de abortuspil in te nemen. De abortuspil is niet één pil, maar een reeks pillen die je over 2 tot 3 dagen verspreid moet innemen. 

Zuigcurettage

Is de zwangerschap verder gevorderd, dan wordt meestal een zuigcurettage uitgevoerd. Dat is een medische ingreep waarbij de baarmoeder wordt leeggezogen. De ingreep duurt ongeveer 15 minuten en wordt meestal onder plaatselijke verdoving uitgevoerd.

Hoe werkt de abortuspil? 

De abortuspil is een pil die de zwangerschap afbreekt.

De abortuspil bestaat uit meerdere pillen die op twee verschillende dagen ingenomen worden. Dat gebeurt onder strikte medische controle in een abortuscentrum of in bepaalde ziekenhuizen.

De abortuspil zorgt ervoor dat het vruchtzakje na enige tijd na inname uitgestoten wordt. 

Abortuspil is niet hetzelfde als de noodpil

De abortuspil wordt vaak verward met de noodpil (morning after pil) maar is niet hetzelfde. De noodpil verkleint de kans op een zwangerschap nadat je onveilige seks had, maar kan niets doen als je al zwanger bent.

De abortuspil is niet verkrijgbaar in de apotheek.

Wanneer kan ik een abortus laten doen? 

Abortus kan in België tot 12 weken zwangerschap. Dat komt overeen met 14 weken als je begint te tellen vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie.

Bedenktijd van 6 dagen

De wet voorziet ook in een verplichte wachttijd van 6 dagen tussen de eerste consultatie in het abortuscentrum of ziekenhuis en de ingreep. Enkel bij ernstige medische problemen kan deze wachttijd ingekort worden. 

Abortus na 12 weken mag niet

Slechts in zeer uitzonderlijke gevallen staat de wet toe dat de zwangerschap ook na 12 weken wordt afgebroken. Dat is het geval als de zwangerschap een ernstige bedreiging vormt voor de gezondheid van de vrouw of als vaststaat dat het kind zal lijden aan een uiterst zware en ongeneeslijke afwijking. Een abortus later dan 12 weken na de bevruchting zonder deze redenen is in België niet toegelaten. In landen zoals Nederland en Groot-Brittannië wel. 

Hoeveel kost een abortus?

Laat je een abortus uitvoeren in een abortuscentrum, dan komt het ziekenfonds automatisch tussenbeide in de kostprijs. Als je aangesloten bent bij een ziekenfonds, hoef je dus maar een minimaal remgeld (enkele euro’s) te betalen.

Sinds 2002 hebben de abortuscentra, aangesloten bij LUNA vzw, daarvoor een afspraak met het RIZIV.

Dat geldt niet voor een abortus in een ziekenhuis.

Waar kan ik een abortus laten doen?

Een abortus kan je laten uitvoeren in een abortuscentrum en in sommige ziekenhuizen.

Abortuscentrum

In een abortuscentrum kan je terecht voor een gesprek als je nog twijfelt. Je er ook hulp krijgen als je na een abortus emotionele problemen hebt.

Geen doorverwijzing nodig

Je hoeft niet doorverwezen te worden door een arts of gynaecoloog. Je kan rechtstreeks een afspraak maken met een abortuscentrum of een ziekenhuis voor een eerste gesprek. 

Een arts of gynaecoloog mag zelf de abortus niet doen tenzij deze arts werkt in een instelling voor gezondheidszorg waaraan een voorlichtingsdienst verbonden is.

Is een abortus pijnlijk?

Hoeveel pijn je voelt bij een abortus, valt moeilijk te voorspellen. De pijn verschilt immers sterk van vrouw tot vrouw. De pijn kan ook verschillen naargelang de methode.

Abortuspil

Bij een behandeling met de abortuspil heb je na het innemen van de medicatie (prostaglandines) krampen. Sommige vrouwen voelen lichte tot matige krampen, anderen ervaren felle buikpijn. Je kan daarvoor pijnmedicatie innemen.

Zuigcurettage

De injecties voor de lokale verdoving bij een zuigcurettage worden over het algemeen als weinig pijnlijk ervaren. Het wijder maken van de baarmoederhals geeft meestal een soort van menstruatiepijn.

Als je last hebt van pijnlijke menstruatie of gespannen bent, kan de ingreep pijnlijk zijn. Bij het leegzuigen van de baarmoederholte (= curettage) gaat de baarmoeder samentrekken. Sommige vrouwen vergelijken het met fikse menstruatiepijn.

Deze kramp trekt snel weg na enkele minuten. Je kan eventueel vooraf een pijnstiller innemen, in overleg met de arts.

Is een abortus gevaarlijk?

In België is een abortus niet langer een gevaarlijke ingreep.

Weinig risico op complicaties

Zwangerschapsafbrekingen gebeuren vandaag in wettelijk erkende abortuscentra, in veilige omstandigheden. Natuurlijk houdt elke medische handeling een risico op complicaties in, dus ook een abortus.

Maar die complicaties zijn erg zeldzaam. En als ze al voorkomen, kunnen ze meestal snel opgelost worden.

Geen invloed op vruchtbaarheid

Abortuscentra werken in medisch verantwoorde omstandigheden. Een abortusingreep heeft daarom geen invloed op je vruchtbaarheid. Je kan zelfs onmiddellijk opnieuw zwanger worden.

Om die reden zal het abortuscentrum met jou in gesprek gaan over je anticonceptiekeuze

Kan ik zelf beslissen over een abortus?  

Ja. De wet bepaalt dat je als zwangere vrouw zelf kan beslissen om de zwangerschap te behouden of af te breken. Je hebt daarvoor niet de toestemming van een partner of van je ouders nodig. 

Ook als je minderjarig bent?

Ja. Een arts in een abortuscentrum mag op verzoek van een minderjarige een abortus uitvoeren.​

Als de abortus onder algemene verdoving plaatsvindt in een ziekenhuis en je bent nog geen 18 jaar, dan heb je voor deze verdoving wel de toelating van je ouders nodig.

Beroepsgeheim

Elke hulpverlener is gebonden aan het beroepsgeheim. Niemand komt dus te weten dat je een abortus liet uitvoeren als je dat zelf niet wil.

Ben je minderjarig? Dan mag de hulpverlener je ouders niet op de hoogte brengen van je verzoek tot een abortus, noch van de eventuele ingreep.

Maar als de arts merkt dat je je in een situatie bevindt die zorgwekkend is voor je welzijn of gezondheid, dan kan hij je aanspreken en aanmoedigen om je ouders er toch bij te betrekken of om hulp te zoeken.

Anonimiteit

Binnen het RIZIV en de mutualiteiten wordt de anonimiteit met de grootste zorg bewaakt.

Zelfs als je als jongere nog vermeld staat bij je ouders, zorgen de ziekenfondsen voor je anonimiteit. Als je als minderjarige alle kosten zelf wil betalen en dus geen tussenkomst van de mutualiteit wil, kan dat natuurlijk ook.

Andere vragen over abortus

Is abortus toegelaten in België?

Ja. Abortus is in België wettelijk toegestaan, maar er zijn wel een aantal voorwaarden aan verbonden:

  • De abortus mag uitgevoerd worden tot 12 weken na de bevruchting.
  • Voor de ingreep kan plaatsvinden is er een - door de wet - verplicht gesprek.
  • Tussen dit voorgesprek en de ingreep moet je rekening houden met een verplichte wachttijd van 6 dagen.

Slechts in zeer uitzonderlijke gevallen staat de wet toe dat de zwangerschap ook na 12 weken wordt afgebroken:

  • als de zwangerschap een ernstige bedreiging vormt voor de gezondheid van de vrouw
  • als vaststaat dat het kind zal lijden aan een uiterst zware en ongeneeslijke afwijking

Er lopen in 2020 gesprekken binnen de politieke partijen om de wettelijke termijn te verlengen tot 18 weken. Maar er zijn nog geen wetswijzigingen. De termijn blijft dus nog 12 weken. 

Wat is de gemiddelde leeftijd van vrouwen bij een abortus?

In 2011 was de gemiddelde leeftijd van alle abortuscliënten 27 jaar. Over alle jaren heen is deze leeftijd niet veel veranderd. 

Het beeld dat abortus vooral voorkomt bij min-20-jarigen klopt dus niet: iets meer dan één op tien (13 procent) van de vrouwen is tussen de 15 en 19 jaar.

Meer cijfers over abortus