Pijn bij het vrijen

Pijn bij het vrijen komt vaak voor. Ongeveer 10 procent van de vrouwen en 5 procent van de mannen heeft er last van. Je kan pijn voelen in de vagina of aan de penis, maar ook in de rug, heupen of in je benen.

Pijn bij het vrijen: verschillende redenen

Pijn bij seks kan verschillende redenen hebben. En vaak spelen verschillende factoren tegelijk.

• Je kent je lichaam of dat van je partner (nog) niet goed
• Je hebt een infectie of een ander lichamelijk probleem
• Negatieve gevoelens zorgen ervoor dat je niet (meer) kunt genieten

Gelukkig bestaan er manieren om de pijn aan te pakken. Praat erover met je partner en eventueel met je arts. Zo kan je voorkomen dat de pijn erger wordt en je helemaal niet meer van seks geniet.

Ontspan en zoek samen uit wat je fijn vindt

Ontspannen zijn tijdens seks is heel belangrijk. Als je angstig of gespannen bent, gaat penetratie moeilijk. Onbewust trek je de spieren rond je vagina of bekkenbodemspieren samen, waardoor penetratie moeilijk of pijnlijk is. Bijvoorbeeld als het je eerste keer is, of als je nog niet zoveel seksuele ervaring hebt.

Zoek samen uit welke houding fijn aanvoelt of welke pijn doet. 

Pijn als je partner penetreert

Je kan als vrouw pijn ervaren als de penis je vagina binnenkomt of bij diep doorstoten. Dat komt omdat hij met zijn penis tegen je baarmoedermond stoot en die is heel gevoelig. Sommige vrouwen vinden dit juist opwindend.

Als partner kan je erop letten om de penis niet volledig in te brengen bij penetratie.

Welke standjes kunnen pijnlijk zijn bij seks? 

Pijn bij seks kan te maken hebben met het standje waarin jullie seks hebben. Vooral standjes waarbij de man zich achter de vrouw bevindt, kunnen pijnlijk zijn. Zoals op zijn hondjes of het keukenwerk-standje.

Welke standjes kan je proberen als je pijn hebt bij seks? 

Probeer eens een houding die voor beiden aangenaam is. Enkele tips:

• Een kussen onder het zitvlak van de vrouw zorgt ervoor dat haar bekken iets naar boven komt. Dan is het makkelijker om met de penis naar binnen te gaan. 
• Vaak zijn standjes waarbij de vrouw de bewegingen meer onder controle heeft, zoals het lapdance-standje of het amazone-standje een goed idee.
• Er zijn bepaalde standjes waarbij hij iets voorzichtiger moet stoten en vooral minder diep, zoals het lepelen-standje of het tango-standje. 

Ook bij anale seks kan je pijn vermijden door een ander standje te kiezen. 

Vaginale droogte: niet vochtig genoeg

Het kan ook pijn doen als je vagina niet vochtig genoeg wordt tijdens penetratie. Je kan ook last hebben van een branderig gevoel. Vaginale droogheid kan verschillende oorzaken hebben. 

• Niet opgewonden genoeg zijn tijdens seks
• Laag oestrogeengehalte (door menopauze, de pil, borstvoeding of eerste dagen na je menstruatie)
• Ziekte of medicatie zoals antidepressiva
• Bepaalde aandoeningen zoals diabetes of endometriose
• Stress, angst, negatieve ervaringen

Wat kan je doen tegen vaginale droogheid? 

Ontspan je en neem tijd voor een lang en ontspannen voorspel. Door te zoenen, te strelen, te knuffelen, mekaar te masturberen kan de opwinding langzaamaan groeien, zonder dat er sprake is van druk.

Varieer en experimenteer. Misschien raak je wel opgewonden als je een nieuw standje of seksspeeltje uitprobeert? Of seks hebt op een ongewone plaats of op een ander moment dan gewoonlijk.

Probeer eens of glijmiddel helpt. Gebruik alleen glijmiddel op waterbasis. Glijmiddel op oliebasis kan vaginale infecties veroorzaken en de kwaliteit van het condoom aantasten. Breng het zowel inwendig als uitwendig aan en smeer ook wat op de penis van je partner.

Wat als het probleem aanhoudt?

Ga naar je huisarts of gynaecoloog als vaginale droogte aanhoudt. Die kunnen je helpen om de oorzaak te achterhalen en passende hulp bieden.

Er bestaan behandelingen om het probleem te verhelpen: zalf, zetpillen of een laserbehandeling bijvoorbeeld. Vraag hierover advies aan je arts. 

Pijn bij seks: misschien een fysieke oorzaak

Je pijn kan te maken hebben met een infectie of een ander lichamelijk probleem. De boodschap is: ga naar je huisarts of gynaecoloog. Je arts kan samen met jou een lichamelijke oorzaak achterhalen en een eventuele behandeling voorstellen. 

Mogelijke fysieke problemen

• een bacteriële infectie
• een schimmelinfectie (candida)
• een seksueel overdraagbare aandoening
• eczeem aan de vulva
• een aandoening van de baarmoeder of het baarmoederslijmvlies
• pijn na een operatie of een knip na de bevalling 
• overgevoeligheid van de vagina: vulvair vestibulitissyndroom of vaginisme
• irritatie of overgevoeligheid van de eikel
• een te nauwe voorhuid (phimosis) of een te kort toompje
• een forse kromstand van de penis
• blauwe ballen door lang opgewonden te zijn zonder orgasme

Soms door negatieve gevoelens

Spanningen in je relatie, ontevredenheid over je seksleven kunnen ervoor zorgen dat je niet voldoende opgewonden wordt tijdens het vrijen. Daardoor word je mogelijk niet vochtig (genoeg). Penetratie kan dan pijnlijk zijn.

Angst voor pijn

Pijn bij het vrijen kan te maken met angst voor pijn. Stress draagt dan enkel bij aan het probleem. Zo kan een onaangename seksuele ervaring of relatieproblemen de pijn verder in stand houden.

Negatieve ervaringen

Negatieve gevoelens of ervaringen uit het verleden (bijvoorbeeld misbruik) kunnen het seksueel genieten in de weg staan. Daardoor kan je je niet overgeven aan genot en ontspanning.

Pijnspiraal

Soms komen mensen in een 'pijnspiraal' terecht: nadat je eenmaal pijn bij het vrijen hebt ervaren, voel je je (onbewust) gespannen bij een volgende vrijpartij. Zo wordt de kans op pijn groter.

Pijn bij het vrijen? Zo zoek je hulp

Laat het probleem niet verergeren tot je zin in seks helemaal verdwijnt. 

• Praat erover met je partner
• Praat erover met je huisarts of gynaecoloog
• De arts kan je verder doorverwijzen naar een specialist (uroloog, androloog) of andere hulp, bijvoorbeeld een kinesist.