Met kinderen praten over relaties en seksualiteit: waarom is dat belangrijk? En hoe pak je dat aan?
Snel naar
Wat is seksuele opvoeding?
Seksuele opvoeding houdt in dat je:
- vragen van je kind over het lichaam, over seksualiteit en relaties beantwoordt
- reageert op situaties die zich voordoen
- je kind weerbaar maakt en grenzen van anderen leert respecteren
- met je tiener praat over veilig vrijen, anticonceptie en seksueel overdraagbare aandoeningen
Seksuele opvoeding doe je voor een deel door wat je aan je kind vertelt. Maar kinderen leren ook heel veel uit jouw gedrag.
Waarom is seksuele opvoeding van kinderen belangrijk?
Om hun vragen te beantwoorden
Kinderen en jongeren maken een seksuele ontwikkeling door. Ouders en andere opvoeders moeten hen daarbij begeleiden. Net zoals je je kind leert fietsen en zwemmen.
- Jonge kinderen hebben bijvoorbeeld vragen over het verschil tussen jongens en meisjes of willen weten waar baby’s vandaan komen.
- Oudere kinderen hebben vragen over de puberteit.
Om hen te leren praten over relaties en seksualiteit
Als kinderen voelen dat seksualiteit een normaal gespreksonderwerp is, dan komen ze ook gemakkelijker met hun vragen. Zo bereid je hen voor op hun puberteit en op hun volwassen leven.
Om hen een positief gevoel te geven over hun lichaam
Jongeren die een positief gevoel hebben bij hun lichaam en kunnen praten over seksualiteit, zijn weerbaarder. Ze zijn beter voorbereid om veilig te vrijen of om te reageren als ze met grensoverschrijdend gedrag te maken krijgen.
Krijgen kinderen ‘seksuele voorlichting’ op school?
Relationele en seksuele vorming of seksuele opvoeding is opgenomen in de eindtermen en ontwikkelingsdoelen van het Vlaams onderwijs. Deze doelstellingen zorgen ervoor dat kinderen en jongeren ook verplicht les krijgen over relaties en seksualiteit, aangepast aan de leeftijd.
Wat kan seksuele opvoeding allemaal inhouden? Bekijk de thema's om les te geven over relaties en seksualiteit.
Hoe de school van je kind dat aanpakt, kun je nalezen in het opvoedingsproject van de school. Of je kan uitleg vragen aan het oudercomité of de schooldirectie.
Wanneer praat je met je kind over seksualiteit?
Er zijn vele momenten waarop je kan praten over baby's krijgen, je lichaam verzorgen, opgroeien, verliefdheid of veilig vrijen.
Bij elk stap in hun seksuele ontwikkeling stellen kinderen andere vragen. Of doen zich situaties voor waarop je als ouder wil reageren. Over gepast reageren lees je bij 'Seks en grenzen'.
Daarom spreken we liever over ‘seksuele opvoeding’ dan ‘seksuele voorlichting’.
Hoe praat je met je kinderen over relaties en seksualiteit?
Zelfs al wil je wel praten over seksualiteit met je kinderen, toch kan het best moeilijk zijn. Misschien heb je zelf nooit goede voorbeelden gezien van hoe het zou kunnen. Of was er in je kindertijd geen open houding over seksualiteit en relaties.
Moet je op alle vragen een antwoord geven?
Soms verrassen kinderen je met hun vragen en heb je niet meteen een antwoord klaar. De plaats is niet geschikt (een drukke supermarkt bijvoorbeeld), of je weet het antwoord niet meteen. Neem elke vraag ernstig en spreek af om er op een rustiger moment op terug te komen. Of om informatie op te zoeken. Hou je ook aan je afspraak.
Moet je praten over je eigen seksleven met je kind?
Misschien ben je bang dat je zelf iets over je eigen seksleven zult moeten vertellen. Wees gerust, dat hoeft helemaal niet. Je mag je kind duidelijk maken dat een vraag te ver gaat. Zo leer je hen ook dat iedereen recht heeft op privacy en dat je zelf kunt kiezen welke informatie je met anderen deelt.
Welke woorden gebruik je om te praten over seks?
Natuurlijk probeer je je woorden aan te passen aan de leeftijd en leefwereld. Maar gebruik toch vooral de woorden waar je je goed bij voelt.
Je kan samen met je kind de tentoonstelling 'k Zag 2 Beren bezoeken.
Voorlichtingsboekjes voor peuters, kleuters en kinderen kunnen je helpen om de juiste taal te vinden. Je vindt ze in de boekhandel of in je bibliotheek.
Waarom een prentenboek of kinderboek gebruiken?
Een leuk kinderboek kan je helpen om je kind voor te lichten.
- Boeken helpen dan om het ook over gevoelens, verliefd zijn bijvoorbeeld, te hebben.
- Als je samen in een boek kijkt, hoef je elkaar niet voortdurend aan te kijken.
- De illustraties in kinderboeken helpen om zaken duidelijk uit te leggen.
- Kinderboeken gebruiken vaak humor, zo krijg je een ontspannen sfeer.
- Je vindt vanzelf de gepaste woorden als je het daar moeilijk mee hebt.
Meer informatie of hulp rond seksuele opvoeding thuis en op school vind je bij
- De Opvoedingslijn: hulp voor ouders met vragen over opvoeding. De lijn is bereikbaar op het nummer 078 15 00 10 of via e-mail.
- Opvoedingswinkels: bij een Opvoedingswinkel of Opvoedingspunt in je buurt kan je terecht met vragen over opvoeding.
- Gezinsbond. Het magazine BOTsing richt zich tot ouders van 12 tot 17-jarigen.
- Of misschien is een ouderavond meer iets voor jou. Daar kun je tips en ervaringen uitwisselen. Op Groeimee.be zie je of er een aanbod is in je buurt.
Hoe praat je met tieners over relaties en seksualiteit?
Als je merkt dat je zoon of dochter seksueel actief is, maak je je misschien zorgen. Doen ze het wel veilig? Hoe kun je een gesprek aanknopen en ervoor zorgen dat ze veilig vrijen?
Wat als je kind niet wil praten?
Veel tieners op vrijersvoeten staan niet te springen om ervaringen met hun ouders te delen. Neem in dat geval zelf het initiatief om een gesprek aan te knopen. Enkele tips om het ijs te breken:
Je kunt een boek of foldertje laten rondslingeren. Zo laat je alvast blijken dat je openstaat voor vragen.
Of vat de koe bij de horens en benoem wat je ziet: 'Ik merk dat je veel berichtjes stuurt. Een belangrijk gesprek?' Misschien verwacht je nu een verveelde blik, maar af en toe zijn tieners ook gewoon blij met jouw belangstelling.
Enkele tips
- Vertel dat een bevriende ouder de anticonceptie van de kinderen betaalt. Kijk naar de reactie van je kind. Vraag eventueel of het dat ook graag zou willen.
- Vraag eens hoe het zit bij de vrienden. Gebruiken zij al anticonceptie en/of condooms? En welke afspraken hebben zij met hun ouders?
- Gebruik iets uit de actualiteit in verband met tienerzwangerschap, anticonceptie of seks in het algemeen om het gesprek te beginnen.
- Begin het gesprek zo losjes mogelijk: bij de afwas, in de auto. Wacht niet tot je kind seksueel actief is om het al eens over veilig vrijen te hebben.
- Als familie of vrienden beter geplaatst zijn om het gesprek te voeren, betrek hen er dan bij.
- Vraag je kind of zij of hij met de partner over anticonceptie en condooms heeft gesproken. Laat weten dat dat een goed idee is en dat je altijd beschikbaar bent als er vragen zijn.
- Stel voor aan je kind om mee te gaan naar de dokter als het dat graag wil.
- Haal een voorraadje condooms in huis waarvan de kinderen mogen gebruikmaken (en tel die niet na).
Kun je je tiener verbieden om al seks te hebben?
Vanaf 16 jaar mag je tiener seks hebben, zonder jouw toestemming. Je kind heeft dan het recht om zelf te beslissen om wel of geen seks te hebben en met wie. Op voorwaarde dat die andere jongere ook seksueel meerderjarig is. Wel geldt een uitzondering. Tussen de leeftijd van 14 en 16 jaar kan je kind wél toestemmen met seksuele handelingen zolang het leeftijdsverschil met de andere persoon niet meer dan drie jaar bedraagt en er geen gebruik wordt gemaakt van een vertrouwens- of gezagsrelatie.
Wat is weerbaarheid en hoe maak je je kind weerbaar?
Je bent weerbaar als je op een passende manier voor zichzelf kan opkomen, met respect voor de anderen. Weerbaarheid is dus meer dan alleen maar 'nee' zeggen. Weerbaarheid heeft te maken met:
- je grenzen kunnen bewaken
- kunnen verwoorden wat je leuk of niet leuk vindt
- voor jezelf kunnen opkomen, maar ook voor andere mensen in de bres durven springen
- vertrouwen in jezelf en een positief zelfbeeld hebben
- zelf oplossingen kunnen bedenken voor problemen
- kunnen en durven hulp vragen
Hoe maak je een kind weerbaar?
Leer je kind om 'nee' zeggen op aanrakingen of situaties die het niet leuk vindt. Dwing je kind niet om lichamelijk contact te ondergaan, ook al is het niet seksueel bedoeld.
'Nee' zeggen tegen een volwassene is moeilijk, zeker tegen je ouders. Help je kind om stil te staan bij wat het voelt en om dat uit te drukken.
- Vindt je kleuter het niet leuk als papa zo hard kietelt? Moedig hem dan aan om duidelijk 'stop' te zeggen en niet gewoon weg te lopen.
- Wil je kind niet bij opa op schoot? Laat het dan zo, ook al vind je zijn weigering misschien onbeleefd.
Wat is een 'slecht geheim'?
Je kan uitleggen dat er verschillende soorten geheimen zijn. 'Een cadeautje voor moederdag verstoppen op je kamer is een leuk en spannend geheim. Maar er zijn ook nare geheimen die pijn doen en die zijn niet oké. Daarover moet je met iemand praten. Niemand mag je verplichten een 'slecht geheim' voor jezelf te houden.'
Aan wie vertel je een 'slecht geheim'?
Leer je kind om vertrouwenspersonen te zoeken, ook buiten het gezin. Want als ouder ben je niet altijd de meest geschikte persoon. Voor je kind kan het makkelijker zijn een leraar aan te spreken. Bijvoorbeeld omdat een familielid betrokken is. Of omdat je te boos zal reageren.
Denk ook na over je reactie als ouder. Stel, je tienerdochter ging stiekem bij een vriendje thuis en die is veel te ver gegaan. Nu voelt ze zich rot. Kan ze bij jou terecht met haar verhaal, ook al heeft ze je regels overtreden? Hoe boos je ook bent, laat haar op de eerste plaats voelen dat ze bij jou terecht kan als haar iets overkomt. En maak dan afspraken voor de toekomst.
Nooit met onbekenden meegaan?
Een eenvoudige regel, maar niet zo praktisch. In sommige situaties moet je wel beroep doen op onbekenden. Het is beter om met kinderen een aantal (nood)situaties te bespreken. Niet om hen bang te maken, maar juist weerbaarder. 'Wat doe je als de bus niet komt opdagen?' 'Bij wie zoek je hulp als je verloren loopt in het pretpark?'. Oudere kinderen kun je op het hart drukken:
- niet zomaar met onbekenden mee te gaan;
- dit zeker niet te doen als ze de situatie niet vertrouwen;
- altijd een vertrouwenspersoon te vertellen waar ze zijn;
- te checken waar ze hulp kunnen krijgen als hen iets overkomt.
- Meer informatie of hulp nodig?
Meer informatie over weerbaar opvoeden
Wil je lesgeven of werken rond weerbaarheid? Bekijk de lestips en materialen.
Praten over seksualiteit en grenzen
Al vanaf de geboorte beginnen kinderen aan hun seksuele ontwikkeling. Kinderen ontwikkelen gevoelens en stellen bepaald gedrag. Kinderen worden verliefd bijvoorbeeld of spelen doktertje. Jongeren experimenteren met relaties, al dan niet online. Dat is perfect normaal en daar leren kinderen van.
Hoe praat je over grenzen in seksuele opvoeding?
Vergelijk het met verkeersopvoeding. Net als in het echte verkeer wil je je kinderen regels aanleren: wat kan wel en wat kan niet? En hoe respecteer je anderen?
- Lees over de seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren. Zo weet je beter welk gedrag voorkomt op een bepaalde leeftijd.
- Lees hoe je gezond seksueel gedrag kan herkennen. En hoe je als volwassene kan reageren.
- Leer kinderen welk gedrag oké, minder oké of helemaal niet oké is en waarom. Niet alleen kussen, vrijen of andere vormen van fysiek contact. Ook gluren, chatten over seks, naar porno kijken zijn vormen van seksueel gedrag.
- Geef zelf het goede voorbeeld door je grenzen aan te geven en de grenzen van kinderen te respecteren.
- Lees wat weerbaarheid inhoudt en waarop je kan letten als volwassene.
Hoe leg je de basisregels uit?
Aan de hand van 6 basisregels voor seksueel gedrag kan je daar uitleg over geven:
toestemming: Als we het allebei willen en prettig vinden, dan is het oké. Als ik niet meer wil, dan is het goed om dat duidelijk te zeggen. Als de ander niet wil, dan mag ik niet aandringen. Het is niet omdat de andere twijfelt dat ik meteen mag denken dat dit een ja is.
vrijwilligheid: Ik doe het alleen omdat ik het zélf wil. Niet voor een beloning, om iemand een plezier te doen of om te vermijden dat iemand boos wordt. Ik zet de ander niet onder druk.
gelijkwaardigheid: Seksuele spelletjes met iemand die veel ouder, sterker of slimmer is of met iemand die voor jonger of zwakker is, zijn niet oké.
ontwikkeling: Alles op zijn tijd. Ik doe niets waar ik nog te jong of te oud voor ben.
context: Ik hou rekening met mijn omgeving en stoor of choqueer niemand met mijn gedrag.
impact: Ik doe niets dat schadelijk kan zijn voor mezelf, de ander of mijn omgeving. Ik denk na over de gevolgen van mijn gedrag en neem geen risico's.
Hoe begin je over seksueel gedrag te praten?
De basisregels kan je gebruiken wanneer je je vragen stelt over het gedrag van je kind. Vaak heb je dit gedrag zelf gezien, maar het kan zich ook voordoen in de kinderopvang, op school, bij een vriendje thuis.
De basisregels zullen je helpen om eerst voor jezelf uit te maken of het al dan niet oké is en hoe je dit met je kind bespreekt.
Voorlichtingsmateriaal over seks en grenzen
Praten over anticonceptie met je tiener
Als je dochter seksueel actief is, moet ze zich beschermen tegen een ongeplande zwangerschap. Ook jongens zijn mee verantwoordelijk om een ongeplande zwangerschap te voorkomen.
Het overzicht van anticonceptiemiddelen helpt om een geschikt middel te vinden. En om een gesprek met de huisarts voor te bereiden.
Hoe help je je kind anticonceptie kiezen?
Je kunt je dochter helpen om te zoeken naar wat ze belangrijk vindt, of haar stimuleren om dat te doen. Ze kan ook eens horen welke anticonceptie de vrienden gebruiken en welke ervaringen zij ermee hebben. Zo krijg je als ouder zicht op mogelijke ‘mythes’ die er leven bij je dochter.
- Je kunt je dochter of zoon enkele tips geven om een bezoek aan de arts voor te bereiden:
- Vraag naar de prijs van de middelen die de dokter voorstelt. Met een beetje geluk is het favoriete anticonceptiemiddel praktisch gratis.
- Vraag de dokter uit over de voor- en nadelen van alle anticonceptiemiddelen.
- Als je dochter de pil neemt, dan vraagt ze het best naar generieke middelen en jaarverpakkingen.
- Je dochter kan een afspraak maken voor een extra lange consultatie als ze veel vragen wil stellen.
- Je dochter praat het best met haar lief over anticonceptie, of hij komt mee naar de dokter.
Mag je de huisarts vragen of je kind anticonceptie gebruikt?
Nee. De huisarts is gebonden door het beroepsgeheim. Hij mag geen vertrouwelijke informatie over je zoon of dochter aan jou doorvertellen.
Hoeveel kost anticonceptie voor jongeren?
Bij de huisarts kan je kind informatie vragen over de prijs van anticonceptiemiddelen. Voor jongeren onder de 21 worden anticonceptiemiddelen tot 3 euro terugbetaald per maand, waardoor sommige gratis worden. Er zijn ook generieke middelen en jaarverpakkingen die goedkoper zijn.
Kun je je kind verbieden om anticonceptie te gebruiken?
Nee. Je kind heeft het recht om zichzelf te beschermen en te worden beschermd, tegen ongeplande zwangerschap, soa’s en hiv/aids. Je kind heeft ook recht op informatie en vorming over anticonceptie.
Praat je ook met jongens over anticonceptie?
Ja. Als een meisje zwanger wordt, is de jongen mee verantwoordelijk. Anticonceptie gebruik je het best in combinatie met het condoom en daar speelt je zoon een rol in.
Jongens gaan er vaak van uit dat het meisje zorgt voor anticonceptie, maar dat is niet altijd zo. Je kunt je zoon aanraden om dat te bespreken met zijn vriendin voor ze seksueel actief worden.
Jongens kunnen het anticonceptiegebruik van hun lief ook ondersteunen. Mee betalen bijvoorbeeld, meegaan naar de dokter of helpen denken aan anticonceptie.
Voorlichting geven over anticonceptie?
Ben je leraar of wil je met jongeren werken rond anticonceptie? Hier vind je tips en materiaal.
Praten over soa's met je tiener
Chlamydia, gonorroe en genitale wratten zijn de vaakst voorkomende seksueel overdraagbare aandoeningen bij jongeren in Vlaanderen. Jonge homomannen zijn ook extra kwetsbaar voor hiv.
Bekijk de cijfers over soa’s en de hiv-cijfers.
Hoe kan je kind zich beschermen tegen soa’s?
Jongeren en jongvolwassenen lopen een belangrijk risico om een soa op te lopen. Praten over soa’s is dus een must, ook bij seksuele opvoeding. Wat kan je je tiener aanraden?
- praat met je lief over veilig vrijen
- gebruik een condoom en doe dat op de goede manier
- laat jullie testen op soa's als jullie beslissen om geen condoom meer te gebruiken
- gebruik een condoom als je een nieuwe partner hebt
Meisjes én jongens kunnen zich laten vaccineren tegen HPV, het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Voor jongeren in het eerste middelbaar is dat gratis.
Voorlichting geven over soa's?
Ben je leraar of wil je werken met jongeren rond veilig vrijen? Bekijk de tips en voorlichtingsmaterialen.
Je kind is homo, lesbisch of biseksueel
Onderzoekers schatten dat zo'n 5% van de bevolking homo- of biseksueel is. Vertelt je zoon je dat hij homo is? Of zegt je dochter dat ze op meisjes valt? Geef jezelf tijd om de situatie te overzien.
Je kind wil zich outen: je reactie als ouder
Het moment waarop een jongere aan zijn ouders vertelt dat hij homo of lesbisch is, maakt deel uit van de 'coming-out'. Ouders en jongeren beleven dit moment vaak op een heel andere manier. Enkele tips kunnen je helpen om met de situatie om te gaan.
Hoe voelt coming-out voor je kind?
Jongeren en hun ouders kunnen dit moment op een heel andere manier beleven. Voor een jongere gaat er aan de coming-out vaak een lang proces vooraf. Na alle twijfels vertelt een jongere ‘het’ eindelijk aan zijn ouders. En dat kan voor homoseksuele jongeren aanvoelen als een bevrijding.
Komt iedereen als jongere uit de kast?
Zeker niet. Er zijn mensen die pas op latere leeftijd hun geaardheid ontdekken. Of die er pas later of zelfs nooit voor uitkomen. Veel hangt af van hoe de omgeving op homoseksualiteit reageert.
Hoe voelt een coming-out voor ouders?
Heel verschillend:
- De coming-out van een kind kan voor sommige ouders een verrassing zijn, maar dat hoeft niet per se.
- Sommige ouders hadden al een vermoeden en zijn eerder opgelucht dat hun kind er eindelijk over praat.
- Sommige ouders brengen het zelf ter sprake.
- En voor andere ouders maakt het helemaal niet zoveel uit.
Belangrijk is: draag zorg voor jezelf en voor je kind. Blijf praten en zoek eventueel hulp. Meer informatie of hulp rond homoseksualiteit van je kind vind je bij:
- Çavaria: informatie en steun via verenigingen voor holebis, transgenders en hun ouders. Bij Lumi kan je terecht met vragen.
- Jongeren Advies Centrum: bij een JAC in de buurt kunnen jongeren terecht met vragen en problemen, vertrouwelijk en gratis. Dat kan ook telefonisch, via mail of via chat.
- Awel: op het nummer 102, via chat of via mail kunnen kinderen en jongeren hun verhaal kwijt, anoniem en gratis.
- Tele-Onthaal: op het nummer 106 of via chat kan je anoniem je verhaal kwijt als je het moeilijk hebt.
Hoe reageer je als ouder op een coming-out?
Misschien komen er eerst negatieve gevoelens naar boven. Je bent boos of verdrietig omdat je kind niet aan je verwachtingen voldoet. Of je ontkent het en hoopt dat die homoseksuele gevoelens nog vanzelf overgaan. Sommige ouders denken dat ze fouten gemaakt hebben in de opvoeding.
In alle situaties is dit de eerste stap: geef jezelf de tijd om de situatie te overzien. Deze tips kunnen je helpen:
- Besef dat je zoon of dochter heel veel moed nodig had om dit te vertellen.
- Dat je kind nu wel die stap zette, bewijst dat je als ouder nog steeds belangrijk bent.
- Probeer de communicatie met je kind open te houden, ook al is praten moeilijk nu.
Misschien hebben je negatieve gevoelens te maken met vooroordelen of onwetendheid over holebi’s? Probeer via je eigen kind, via andere ouders of holebi-verenigingen meer te weten te komen over homoseksualiteit.
Er bestaan contactgroepen voor ouders van holebi’s. Je vindt ze in verschillende provincies. Je kan er steun zoeken en ervaringen uitwisselen. Adressen vind je bij Çavaria.
Ben je bezorgd over het geluk en de toekomst van je zoon of dochter?
Ouders hebben het niet altijd moeilijk met homoseksualiteit op zich. Misschien kan jij dat ook best aanvaarden, maar maak je je vooral zorgen over het geluk en de toekomst van je kind? Inderdaad, homoseksualiteit wordt niet door iedereen aanvaard. Maar je kind staat er zeker niet alleen voor. Er zijn in Vlaanderen vele organisaties voor holebi's. Via Çavaria vindt je kind hulp en steun.
Mag je je kind vragen om zijn geaardheid te verbergen?
Dat is geen goed idee. Vraag of dwing je kind niet om zijn geaardheid te verbergen. Je maakt hem of haar er ongelukkig door, en jezelf wellicht ook. Misschien lukt het wel om afspraken te maken over zaken die je liever niet ziet. Niet zoenen waar de familie bij is kan zo’n (tijdelijke) afspraak zijn. Een afspraak die trouwens voor alle jongeren geldt.
Voorlichting geven over homoseksualiteit?
Ben je leraar of wil je met jongeren werken rond homoseksualiteit? Hier vind je tips en materiaal.
Je kind is transgender
Je zoon vertelt je dat hij zich een meisje voelt. Of je dochter zegt dat ze een jongen wil zijn. 0,6 à 0,7% van de bevolking voelt zich psychisch meer het andere dan het eigen geboortegeslacht. Geef jezelf tijd om de situatie te overzien.
Wat betekent transgender?
Soms ontstaat er verwarring tussen iemands seksuele oriëntatie en iemands genderidentiteit: het innerlijke gevoel een man of een vrouw te zijn.
Zeker bij jonge kinderen is deze beleving in volle ontwikkeling. Wanneer de innerlijke beleving van je kind afwijkt van wat we verwachten op basis van het geboortegeslacht, dan spreken we niet over seksuele oriëntatie maar over een gendervariante identiteit of transgender. Je zoon voelt zich geen (of niet louter) een jongen, je dochter voelt zich geen (of niet louter) een meisje.
Tot de leeftijd van 12 à 13 jaar spreekt men over gendervariante kinderen. Blijven de gevoelens bij het begin van de puberteit, dan wordt de diagnose genderdysforie gesteld. Sommige transgenders hebben de wens om hun lichamelijke geslacht aan te passen aan het geslacht waartoe ze voelen dat ze behoren (hun genderidentiteit). Als transgender kan je een hetero- of homoseksuele voorkeur hebben. Soms wordt nog de term ‘transseksueel’ gebruikt, maar ‘transgender’ is juister.
Meer informatie voor ouders van een transkind vind je op de website van het Transgender Infopunt.
Hoe reageer je best als ouder?
Waarschijnlijk zit je met heel wat vragen. Misschien komen er eerst negatieve gevoelens naar boven. Je bent boos, verdrietig of beschaamd omdat je kind niet aan de verwachtingen of normen voldoet. Of je ontkent het en hoopt dat die gevoelens die niet beantwoorden aan de ‘gebruikelijke’ gevoelens van jongens en meisjes, nog vanzelf overgaan. Sommige ouders denken dat ze fouten gemaakt hebben in de opvoeding.
In alle situaties is dit de eerste stap: geef jezelf de tijd om de situatie te overzien. Deze tips kunnen je helpen:
- Besef dat je zoon of dochter heel veel moed nodig had om dit te vertellen.
- Dat je kind nu wel die stap zette, bewijst dat je als ouder nog steeds belangrijk bent.
- Probeer de communicatie met je kind open te houden, ook al is praten moeilijk nu.
- Misschien hebben je negatieve gevoelens te maken met vooroordelen of onwetendheid over transgenders? Probeer via je eigen kind, via andere ouders of transgender-verenigingen meer te weten te komen over transgenderisme en genderdysforie.
Berdache is een vereniging voor ouders van genderkinderen. Je kan er steun zoeken en ervaringen uitwisselen. Ze hebben ook twee ‘noodnummers’, voor als je nood hebt aan een luisterend oor.
- Ouders met een jonger genderkind kunnen terecht op het nummer 0474 645 750.
- Ouders met een volwassen genderkind bellen 0475 633 368. De telefoon wordt beantwoord door een ouder die zelf een genderkind heeft.
Ook bij het Transgender Infopunt kan je terecht met vragen over het transgenderthema. Je kan hen bereiken op het nummer 0800 96 316 of per mail contact@transgenderinfo.be.
Ben je bezorgd over het geluk en de toekomst van je kind?
Dat is een normale reactie. Gendervariantie wordt inderdaad niet door iedereen aanvaard. Maar je kind staat er zeker niet alleen voor. Er zijn in Vlaanderen vele organisaties voor transgenders. Via Çavaria of Transgender Infopunt vindt je kind hulp en steun. Het is ook belangrijk om een professionele hulpverlener te zoeken, die je kind en jou kan begeleiden in het uitzoeken welke weg te gaan. Het UZ Gent heeft een gespecialiseerd centrum voor personen met een genderprobleem.
Wordt je kind gediscrimineerd omwille van zijn of haar genderexpressie of -identiteit, dan kan je dit melden bij het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.
Mag je je kind vragen om zijn genderidentiteit te verbergen?
Dat is geen goed idee. Vraag of dwing je kind niet om zijn genderidentiteit, hoe hij of zij zichzelf voelt, te verbergen. Je maakt je kind er ongelukkig door, en jezelf wellicht ook. Cross-sekse gedrag, een meisje dat zich als jongen gedraagt of omgekeerd, verbieden zal het misschien wel openlijk doen verdwijnen, maar de beleving en het verlangen blijven meestal. Geef je kind de vrijheid om zijn of haar genderidentiteit te ontdekken.
Hulp of meer informatie over transgender?
- Transgender Infopunt: informatie over het transgenderthema. Je kan er ook terecht met vragen, op het nummer 0800 96 316 of per mail.
- Berdache: vereniging voor ouders van genderkinderen. Op het nummer 0474 645 750 (jonger genderkind) of 0475 633 368 (volwassen genderkind) kan je terecht als je nood hebt aan een luisterend oor.
- T-jong: jeugdbeweging voor transjongeren van 10 tot en met 30 jaar.
- Çavaria: informatie en steun via verenigingen voor holebi's, transgenders en hun ouders.
- UZ Gent - Centrum voor seksuologie en gender: gespecialiseerd centrum voor personen met een genderprobleem.
- Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen: op het nummer 0800 12 800 of op de website kan je terecht voor het melden van discriminatie.
- Jongeren Advies Centrum: bij een JAC in de buurt kunnen jongeren terecht met vragen en problemen, vertrouwelijk en gratis. Dat kan ook telefonisch, via mail of via chat.
- Awel: op het nummer 102, via chat of via mail kunnen kinderen en jongeren hun verhaal kwijt, anoniem en gratis.
- Tele-Onthaal: op het nummer 106 of via chat kan je anoniem je verhaal kwijt als je het moeilijk hebt.
Voorlichting geven over transgender?
Ben je leraar of wil je met jongeren werken rond gender? Hier vind je tips en materiaal.